Çözüldü Garîb Hadisleri Kabul Etmemek mi Gerekir ?

ebuammara · 15 Haz 2016

Ahmed b. Hanbel görüşünü, “Garîb hadisleri yazmayın; çünkü bunlar münker rivayetlerdir ve çoğu zayıf râvilerden gelmektedir” şeklinde ifade etmiştir.
İbrahim en-Nehaî, “Selef hadisin ve sözün garibinden hoşlanmazdı” demiş;
Ebû Yûsuf, “Garîb hadisin ardına düşen yalancı olur” hükmünü vermiştir.
İmam Mâlik de ilmin kötüsünün garîb, iyisinin halk tarafından rivayet edilen zâhir (meşhur) olduğunu söylemiştir.

Garîb hadisleri kabul etmemek mi gerekir ?

Abdulmuizz Fida · 24 Tem 2016

Gârib Hadis

Garîb hadîsler, sahih ve gayr-i sahîh olmak üzere iki kısma ayrıldıkları gibi, metin ve isnad yönünden de garîb, yahut yalnız isnad yönünden, yahutta yalnız metin yönünden garîb olmak üzere çeşitli kısımlara ayrılırlar.
Garîb hadîsler, umumiyetle sahîh olmamakla beraber, garabetin, sıhhat yok edici bir vasıf olduğu da ileri sürülemez. Zira sıhhat, râvilerin sika (güvenilir) kimseler olmaları halinde subût bulur. Buna göre rivayetiyle teferrud eden, yâni tek kalan ve bundan dolayı hadîsi garîb olan râvi, güvenilir kimselerden olduğu takdirde, rivayetini sahîh kabul etmemek için hiçbir sebeb yoktur. Hattâ böyle bir hadîs, râvilerinin adalet ve zabt yönlerinden bulundukları derecelere göre sahîh olduğu gibi, hasen ve zayıf da olabilir.
Açıkladığımız bu yönleriyle garîb hadîs, sıhhat yönünden diğer hadîs çeşitlerinden farklı olmamakla beraber, hadîs imamları arasında yine de fazla rağbet görmemiş; hattâ bazıları, onları zemmeden sözler bile söylemişlerdir.
Meselâ Ahmed İbn Hanbel: "Bu garîb hadîsleri yazmayınız; çünkü onlar menâkîrdir ve çoğu zayıf râvilerden gelmedir" demiş;
Mâlik İbn Enes de, "ilmin şerrinin (kötüsünün) garîb, hayrının da halk tarafından rivayet edilen zahir (meşhur) olduğunu" ileri sürmüştür. Abdu'r razzâk, "biz, garîb hadîsin hayırlı olduğunu zannederdik; halbuki o şer imiş" derken,
İbrahim en-Nehaî, “Selef hadisin ve sözün garibinden hoşlanmazdı”
Ebû Yûsuf da, "dîni kelâm ile arayan zındıklaşır; hadîsin garibini arayan yalancı olur; malı kimya ile arayan ise, iflâs eder" demiştir. (es-Suyûtî, Tedrîbu'r-râvi, sf: 376)

Garibin metin ve isnad yönünden taksimine gelince;
Yukarıda da işaret ettiğimiz gibi, hadîs, hem isnad, hem de metin yönünden garîb olabilir.
Garibin bu kısmı, tek bir râvinin rivayet ettiği metinle tek kalması halinde ortaya çıkar. Bazen de hadîs, yalnız isnad yönünden garîb olur. Meselâ sahabeden bir cemaat tarafından rivayet edilen bir hadîs, başka bir sahabîden nakleden bir tâbi'înin teferrudu ile garîb olur ve onun, "yalnız bu yönden garîb olduğu" söylenir.
Yalnız metin yönünden garîb olan hadîs ise, râvisi o metinle teferrud eden hadîstir; ancak bu çeşit hadîsler, ferdin şöhret kazanmış şekliyle bulunurlar; yâni metin, bidayette garîb olsa bile, sonradan şöhrete kavuşmuş veya meşhur olmuştur. Ömer Îbnu'l-Hattâb (r.anh)'ın "ameller niyetlere göredir" hadîsi garibin bu kısmına bir örnek teşkil eder; zira bu hadîsi Peygamber (s.a.v.)'den yalnız Ömer Îbnu'l-Hattâb rivayet etmiştir. Ömer'den yalnız Alkame İbn Vakkâs, Alkame'den yalnız Muhammed ibn İbrahim et-Teymî, ondan da yalnız Yahya İbn Sa'îd almış; Yahya'ya kadar metin garîb olarak rivayet edildiği halde, Yahya'dan rivayet edenlerin çokluğu dolayısıyle de hadîs meşhur olmuştur.

Bununla birlikte râvinin bir hadisin rivayetinde yalnız kalması, hata ve yanlış yapma ihtimalini arttıran ve râviye karşı güvensizlik doğuran önemli bir etkendir. Nitekim garîb hadisler, taşıdıkları zayıflık ve gizli kusurlar (illet) sebebiyle genellikle sahih değildirler. Bundan dolayı hadis âlimleri garîb hadis rivayetine rağbet etmemiş, hatta buna karşı çıkmışlardır. Garabet, yâni râvinin tek kalması, bazen isnadın aslında, yâni sahabî tarafında, bazen de ortasında vuku bulur ve birincisine ferd-i mutlak, ikincisine ise, ferd-i nisbî denir.

	Benzer konular	Forum			Tarih
	Çözüldü Zeynuddin el-Iraki'nin, Elfiyye fî Ğarîbi’l Kurʾân İsimli Eseri Hakkında Bilgi Verir misiniz?	Dinler - Mezhebler - Fırkalar ve Şahıslar	1	817	10 Ara 2021
	Türkistan Islam Cemaati’nden Yeni Video : ”gariblere Müjdeler Olsun 5	Güncel Haberler	2	1K	27 May 2016
B	Emperyal Dünyanın Yaftaladığı Bir Garib, Islam Coğrafyasının Âlim Şehidi Abdullah Azzam...	Cihad ve İslami Mucâdele	0	1K	18 Ara 2014
M	Ebu Garib ve Taci’den Kaçanların Yaşadıkları Kanınızı Donduracak	Güncel Haberler	5	2K	24 Tem 2013
	Çözüldü "Garibin Ölümü Şehidliktir" Hadisi Sahih mi? Açıklaması Nedir?	Hadis ve Hadis Usulu	2	2K	22 Şub 2013
Ö	Garibüzzaman, Ekümenik Papazla Sarmaş Dolaş	Deşifre Haber	0	1K	31 May 2011
S	Çözüldü Din Garib Başladı Hadisinin Arabca Metni	Hadis ve Hadis Usulu	2	8K	2 Nis 2011
	İlmi Konu Manası Gârib - Tuhaf Gelen Hadisler ve Sahihliği ?	Tevhid	83	30K	24 Kas 2009

Ara

Ara

Çözüldü Garîb Hadisleri Kabul Etmemek mi Gerekir ?

ebuammara

Üye

Abdulmuizz Fida

فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ

Benzer konular