Allah azze ve celle razı olsun Değerli kardeşim..
Şunu öğrenmek istiyorum ; mesela Bir amelde , İmamı Şafii ve İmamı Azam farklı ictihadda bulunmuşlardır..Hangisini taklid edip yapacaz ? eğer Şafii'nin dediğini yapıyor İmamı Azamın yapmıyorsak o zaman İmam şafiiyimi din edinip küfür işlemiş oluyoruz? yada tam tersi İmamı Azamımı?
Bir Ehli sünnet aliminin ictihadlarını sürekli takip etmek selamet açısından daha faydalı değilmidir ?
Tabiiki ,Hatadan Münezzeh Allah c.c Ve Vahy ile desteklediği Enbiyalarıdır..
Alimleri taklit etmeden önce onların delillerini araştırsan daha sağlıklı olmazmı?çünkü imamlar bu konuda şöyle diyorlar:
İmam Ebû Hanife
radıyallahu anh der ki: «Hadîs sahih olursa, mezhebim odur»[1]
İmam Ebû Hanife
radıyallahu anh yine der ki: «Nereden aldığımızı bilmeksizin sözümüzü kabullenmek bir kimseye helâl olmaz.[2]
Yine onun sözlerinden bir kaçı:
«Delilimi bilmeden benim görüşümle fetva verene yazıklar olsun...»
«Bizler insanız. Bugün bir söz söyler, yarın ondan döneriz.»
«Yazık sana ey Yakub! Benden her duyduğunu yazma. Bugün bir görüşte olurum, yarın onu terk ederim. Yarın bir görüş bildiririm, öbür gün onu terk ederim.»
«Allah’ın Kitabına ve Resûl’ün haberine aykırı bir görüş bildirdiysem onu terk edin.»[3]
İmam Mâlik de
radıyallahu anh der ki: «Ben bir insanım. Doğru söyleyebilirim, yanılabilirim de... Görüşüme bakın. Kitap ve Sünnete uyan her şeyi alın, uymayanları da terk edin.»[4]
Yine onun sözü: «Peygamber
sallallahu aleyhi ve sellem hariç, sonrakilerin sözü alınır da, bırakılır da...»[5
İmam Şâfiî’ye
radıyallahu anh geçelim. Der ki: «Dediğimin aksine nakil ehli katında Allah Resûlü’nden
sallallahu aleyhi ve sellem geldiği sahih olan her meselede hayattayken de, öldükten sonra da ben dönüyorum.»[6]
«Hiç kimse yok ki! Allah Resûlü’nün
sallallahu aleyhi ve sellem sünnetinden bir şeyler kaçırmış olmasın. Ne zaman bir görüş bildirir veya bir usûl ortaya koyarım da onun aksine Allah Resûlü’ndenbir söz nakledilir. Benim sözüm; Allah Resûlü’ nün
sallallahu aleyhi ve sellem söylemiş olduğudur.»[7]
«Müslümanlar, kendisine Allah Resûlü’nden bir Sünnet zahir olup da başka birinin sözü için bunu bırakana yaptığının helâl olmadığı noktasında icmâ etmişlerdir.»[8]
«Kitabımda Allah Resûlü’nün
sallallahu aleyhi ve sellem Sünnetine aykırı bir şey bulursanız Allah Resûlü’nün
sallallahu aleyhi ve sellem Sünnetini alın, benim dediğimi bırakın.»[9]
«Hadîs sahih olursa, mezhebimdir.»[10]
«Peygamber’den
sallallahu aleyhi ve sellem dediğimin aksine bir rivayet sahih olduğu halde beni görüş bildirirken görürseniz, bilin ki aklım başımda değildir.»[11]
«Benden duymazsanız da Allah Resûlü’nden
sallallahu aleyhi ve sellem gelen her hadîs benim görüşümdür.»
«Allah Resûlü’nden
sallallahu aleyhi ve sellem dediğimin aksine sahih bir hadîs varsa, onun hadîsi kabul edilmeye daha lâyıktır. Bu durumda beni taklit etmeyin»[12]
«Beni taklid etmeyin. Mâlikî, Şâfiî’yi, Evzâî’yi, Sevrî’yi taklit etmeyin. Aldıkları yerden siz de alın.»[13]
«Cüzzî’nin, Mâlik’in, Ebû Hanife’nin görüşleri neticede birer görüştür. Bence hepsi birdir. Hüccet, ancak nakledilen haberlerdedir.»[14]
«Allah Resûlü’nün
sallallahu aleyhi ve sellem hadîsini reddeden helâk olmanın eşiğindedir.»[15]
İmamların
radıyallahu anhüm bu konudaki sözleri daha pek çoktur. Bu sözler, derin kavrayışlarının birer göstergesidir.
«Rabbinizden size indirilene uyun. Ondan başka dostlar edinip de uymayın. Ne kadar az öğüt alıyorsunuz.»(A’raf, 7/3)
Büyük âlim Muhammed Emin Şenkıtî
rahimehullah der ki: «Sonradan gelenlerin, sahabe ve diğer hayırla anılan çağlarda yaşamış olanlara muhalefet ettiği taklit türü, tüm âlimleri bırakıp tek bir şahsa bağnazca tutunmaktır. Bu tür taklit hakkında ne Kur’ân’da, ne de Sünnette bir delil yoktur. Ne sahabeden ne de hayırla anılan çağlarda yaşamış birinden nakledilen bir söz de mevcut değildir. Bu taklit, imamların sözlerine de aykırıdır. Onlardan hiçbiri, tüm âlimleri bırakıp bir şahsın görüşlerine bağlanmayı söz konusu etmemiştir.Belli bir şahsı taklit hicretin dördüncü asrında ortaya çıkmış bir bid'attır.aslını iddia eden ilk üç asırda belli birini tenkit eden birisini göstersin gösteremez çünkü böyle bir şey yok.16
[1] İbn Abidin, Haşiye, cilt.15, shf. 63.
[2] İbn Abidin, Haşiye.
[3] İbn Abdilberr, İntika.
[4] Fulânî, Îkaz.
[5] İbn Abdilberr, Câmi; Fulânî, İkaz..
[6] Ebû Nuaym, Hilye.
[7] Fulânî, İkaz.
[8] Fulânî, Îkaz, shf. 68.
[9] Nevevî, Mecmu’ul-Feteva
[10] Nevevî, Mecmu’ul-Feteva.
[11] İbn Ebî Hatim, Âdâbı Şâfiî.
[12] İbn Ebî Hatim, Âdâbı Şâfiî. shf. 63..
[13] İbn Kayyum-i’lam.
[14] İbn Abdilberr, Câmi.
[15] İbn Cevzî, Menakıb.
[16] Edvau’l-Beyan, cilt 7, shf. 458.