Çevrimdışı
Fetvayı verdi "mal"ı bölüştürdü. Bir de "Bacılar mirasta eşitliğiniz ananızın ak sütü gibi helaldir" deyip konuyu bitirdi.
.............................
Ey Müslüman kadın miras hakkın bu çağda eşittir. Sen ki tezgâhtar kız oldun, sen ki konfeksiyonlarda ciğerleri tüketilendin...
Akşam olunca eve, babana ekmek parasını sen getirdin. Evin bir duvarı yapıldıysa zift kokulu konfeksiyonların ütü masalarında haşlanıp, ömrünü tükettiğin içindir. Bir bakıma eski çağlara teşbih yaparsak ata binip, ok atan, kılıç kuşanıp eve ganimet getiren erkek kardeşin değil, sensin.
Saçını süpürge ettin, erkek kardeşini okuttun. Saçını süpürge ettin erkek kardeşlerini evlendirdin. Saçını süpürge ettin, erkek kardeşlerinin hizmetini gördün.
Ey Müslüman kadın! Bu çağda miras hakkın eşittir.
Erkek kardeşin daha küçük bir çocukken babanla ganimet avlarına çıkmadı. Ata binip, ok atmadı. En az yirmi beş yaşına kadar ana-babanın sırtından bir kambur gibi inmedi. En az yirmi beş yaşına kadar ana-babanın tüm emeklerinden yan gelip-yatarak afiyetle yiyen oydu.
Yani erkek kardeşinin 'tam' senin 'yarım' alman için hiçbir 'adil' sebep yoktur.
Hangi yüzle bu erkekler, İslam adına, kadına yarım erkeğe tam derler?
Mirasta çağın ruhu (üretim-tüketim-sosyal yaşam) eşitliktir. Bunu anlayan toplumlar adil ve mutlu olur. Anlamayanlar ise bencil ve hak yiyendir. Ahirette hesap sorulacak olandır...
Ey Müslüman kadın hakkını ara. Bu çağda adalet eşitliktir. Gönlün rahat olsun. Hesabı verecek olan senin hakkını yiyendir.
Bir anne ve baba için tüm çocukları eşittir. Duyacağı acı hepsi için aynıdır. Anne ve babalar gönlünüz rahat olsun; gerçekten iman ettiyseniz bu çağın adaleti kız-erkek çocuk arasındaki mirasın eşitliğidir.
Evlenmiş erkek çocuklarını evlerinde oturtup, kızlarını kiralarda süründüren ana-babalar bunun hesabını ahirette verecek olan sizlersiniz. Hatalarınızdan dönüp kız çocuklarınıza hakkını verin. Üstelik hastalandığınızda; evli bile olsalar [bazı erkek çocuklarını istisna tutarsak] genelde size bakıp, evlerinizin temizliğini gören, sizi yıkayan da o kızlardır. Erkek çocuklarınız kadar kızlar da sizin çocuklarınızdır.
Dış kapının kilidi değildir onlar. Oğlunuzla aynı rahme düşmüş, aynı rahimde büyütmüş olduğunuzdur.
Hayrettin Karaman hoca da miras konusundaki fetvasında kadın ve erkeğe bu çağda 'adalet' bakımdan eşitliği uygun görmüştür.
Hocanın bu konudaki fetvası aynen şöyledir: "Kur'an'ın nazil olduğu zaman erkek kardeşlerin, ailenin erkek çocuğunun birçok mali yükümlülüğü vardı, ailenin kızları ve kadınları da muhtaç olduğunda onlara erkek bakmak mecburiyetinde idi. Bu sebeple onlara mirastan fazla pay verildi. Şimdi erkeklerin yükümlülüğü değişti, ne cihad var, ne tazminat (diyet) ödeme var, ne kadın ve kız akrabaya bakma yükümü var... Bu durumda kızlar yarı hisse alırlarsa dinin amaçladığı adalet gerçekleşmez. Ya erkekler onların eşit almalarına razı olmalılar; bu takdirde rıza ile verdikleri için fazla alınan helal olacaktır, ya gerektiğinde kızlara bakmayı mecburi (hukuk yönünden bağlayıcı) olarak üslenmelidir. Bunlar olmuyorsa kızlar, eşit pay alırlar ve ihtiyaten, aldıkları fazlayı bir tarafa koyarlar, muhtaç olduklarında kullanırlar. Bu mala hiç ihtiyaçları olmadan ölmeleri halinde erkek kardeşlerine veya onun mirasçılarına verilmesini vasiyet ederler."
Karaman hocamızın sosyal hayatın değişimine yönelik adalet ilkesi, mirasta eşitlik görüşleri yerindedir. Sosyal yaşam ve özel ilişkiler ağında adalet eşitlikten yanadır.
Doç. Dr. Talip Özdeş hocanın "Kur'an ve Cinsiyet Ayrımcılığı" adlı kitabında da mirasta eşitlik farklı bir argümandan ispat edilmektedir.
"Kaynaklarda savaşıp ganimet alma özelliğine sahip olmayan cahiliye dönemi Arap kadınlarının istisnalar hariç mirastan pay almadıkları, bütün payın ölenin en yakın erkek akrabası tarafından alındığı ifade edilmektedir. Nitekim yukarıda verilen miras ayetleri geldiğinde, Kur'an'da kadınların da mirasçı kılınmalarından dolayı insanlardan bir kısmından itiraz sesleri yükselmiştir. Onların Kur'an'ın miras hükmünü yadırgamış olmalarının temelinde kadınların at binmeyip ok atmamaları, kılıç sallamamalarıydı. Yani ataerkil Arap toplumu, büyük ölçüde fiziki kuvvete, silah gücüne ve dolaylı olarak ticarete dayalı savaş ekonomisi ile miras arasında bir bağlantı kuruyor, böyle bir ekonomik yapılanma içerisinde kadınları toplumsal gelire katkıda bulunma bakımından erkeklerle aynı teraziye koymuyordu. Bu şekilde bir bakış açısının Kur'an'a yansımış olması tabii karşılanmalıdır. Dikkatli bir bakış, erkeğin ve kadının mirastaki hisselerini belirleyen ayetlerin, özellikle geleneksel yaklaşımlarda cinsiyet farklılığını esas alan bir zeminde değerlendirildiğini göstermeye yeterlidir. Bu yaklaşımlarda yukarıda meali verilen Nisa suresinin 11. ayetinin başında, ölenin erkek ve kız çocuğu olduğunda onların mirastan alacakları hisseyi belirleyen "Allah size, çocuklarınız hakkında erkeğe, kadının payının iki misli (miras vermenizi) tavsiye eder..." ifadesi, konu ile ilgili bütün diğer ayetler bütünlük içerisinde ele alınıp değerlendirilmeksizin erkek ve kadının mirasçı olduğu her yerde uygulanması gerekli tek değişmez bir kural gibi algılanmıştır"
Doç Dr. Talip Özdeş hocanın vurgusu benim de başta yazdığım; "kadının toplumsal gelire katkısı" vurgusu miras konusundaki adaletin sağlanması açısından yeterlidir.
Bu gün eğer aileler fakir değilse erkek ve kız çocukları en az yirmi beş yaşlarına kadar ailelerinin gelirlerinden faydalanmaktadır. Genel olarak erkek kardeşlerimiz aile ekonomisine ek bir gelir getirmemektedir. Dolayısıyla ata binmeyen, kılıç kuşanmayan, ok atmayan ve ganimet getirmeyen erkek kardeşlerimizle miras hakkımız eşittir.
Bacılar mirasta eşitliğiniz ananızın ak sütü gibi helaldir.
Hacer Aydın - Haber 7
.............................
Ey Müslüman kadın miras hakkın bu çağda eşittir. Sen ki tezgâhtar kız oldun, sen ki konfeksiyonlarda ciğerleri tüketilendin...
Akşam olunca eve, babana ekmek parasını sen getirdin. Evin bir duvarı yapıldıysa zift kokulu konfeksiyonların ütü masalarında haşlanıp, ömrünü tükettiğin içindir. Bir bakıma eski çağlara teşbih yaparsak ata binip, ok atan, kılıç kuşanıp eve ganimet getiren erkek kardeşin değil, sensin.
Saçını süpürge ettin, erkek kardeşini okuttun. Saçını süpürge ettin erkek kardeşlerini evlendirdin. Saçını süpürge ettin, erkek kardeşlerinin hizmetini gördün.
Ey Müslüman kadın! Bu çağda miras hakkın eşittir.
Erkek kardeşin daha küçük bir çocukken babanla ganimet avlarına çıkmadı. Ata binip, ok atmadı. En az yirmi beş yaşına kadar ana-babanın sırtından bir kambur gibi inmedi. En az yirmi beş yaşına kadar ana-babanın tüm emeklerinden yan gelip-yatarak afiyetle yiyen oydu.
Yani erkek kardeşinin 'tam' senin 'yarım' alman için hiçbir 'adil' sebep yoktur.
Hangi yüzle bu erkekler, İslam adına, kadına yarım erkeğe tam derler?
Mirasta çağın ruhu (üretim-tüketim-sosyal yaşam) eşitliktir. Bunu anlayan toplumlar adil ve mutlu olur. Anlamayanlar ise bencil ve hak yiyendir. Ahirette hesap sorulacak olandır...
Ey Müslüman kadın hakkını ara. Bu çağda adalet eşitliktir. Gönlün rahat olsun. Hesabı verecek olan senin hakkını yiyendir.
Bir anne ve baba için tüm çocukları eşittir. Duyacağı acı hepsi için aynıdır. Anne ve babalar gönlünüz rahat olsun; gerçekten iman ettiyseniz bu çağın adaleti kız-erkek çocuk arasındaki mirasın eşitliğidir.
Evlenmiş erkek çocuklarını evlerinde oturtup, kızlarını kiralarda süründüren ana-babalar bunun hesabını ahirette verecek olan sizlersiniz. Hatalarınızdan dönüp kız çocuklarınıza hakkını verin. Üstelik hastalandığınızda; evli bile olsalar [bazı erkek çocuklarını istisna tutarsak] genelde size bakıp, evlerinizin temizliğini gören, sizi yıkayan da o kızlardır. Erkek çocuklarınız kadar kızlar da sizin çocuklarınızdır.
Dış kapının kilidi değildir onlar. Oğlunuzla aynı rahme düşmüş, aynı rahimde büyütmüş olduğunuzdur.
Hayrettin Karaman hoca da miras konusundaki fetvasında kadın ve erkeğe bu çağda 'adalet' bakımdan eşitliği uygun görmüştür.
Hocanın bu konudaki fetvası aynen şöyledir: "Kur'an'ın nazil olduğu zaman erkek kardeşlerin, ailenin erkek çocuğunun birçok mali yükümlülüğü vardı, ailenin kızları ve kadınları da muhtaç olduğunda onlara erkek bakmak mecburiyetinde idi. Bu sebeple onlara mirastan fazla pay verildi. Şimdi erkeklerin yükümlülüğü değişti, ne cihad var, ne tazminat (diyet) ödeme var, ne kadın ve kız akrabaya bakma yükümü var... Bu durumda kızlar yarı hisse alırlarsa dinin amaçladığı adalet gerçekleşmez. Ya erkekler onların eşit almalarına razı olmalılar; bu takdirde rıza ile verdikleri için fazla alınan helal olacaktır, ya gerektiğinde kızlara bakmayı mecburi (hukuk yönünden bağlayıcı) olarak üslenmelidir. Bunlar olmuyorsa kızlar, eşit pay alırlar ve ihtiyaten, aldıkları fazlayı bir tarafa koyarlar, muhtaç olduklarında kullanırlar. Bu mala hiç ihtiyaçları olmadan ölmeleri halinde erkek kardeşlerine veya onun mirasçılarına verilmesini vasiyet ederler."
Karaman hocamızın sosyal hayatın değişimine yönelik adalet ilkesi, mirasta eşitlik görüşleri yerindedir. Sosyal yaşam ve özel ilişkiler ağında adalet eşitlikten yanadır.
Doç. Dr. Talip Özdeş hocanın "Kur'an ve Cinsiyet Ayrımcılığı" adlı kitabında da mirasta eşitlik farklı bir argümandan ispat edilmektedir.
"Kaynaklarda savaşıp ganimet alma özelliğine sahip olmayan cahiliye dönemi Arap kadınlarının istisnalar hariç mirastan pay almadıkları, bütün payın ölenin en yakın erkek akrabası tarafından alındığı ifade edilmektedir. Nitekim yukarıda verilen miras ayetleri geldiğinde, Kur'an'da kadınların da mirasçı kılınmalarından dolayı insanlardan bir kısmından itiraz sesleri yükselmiştir. Onların Kur'an'ın miras hükmünü yadırgamış olmalarının temelinde kadınların at binmeyip ok atmamaları, kılıç sallamamalarıydı. Yani ataerkil Arap toplumu, büyük ölçüde fiziki kuvvete, silah gücüne ve dolaylı olarak ticarete dayalı savaş ekonomisi ile miras arasında bir bağlantı kuruyor, böyle bir ekonomik yapılanma içerisinde kadınları toplumsal gelire katkıda bulunma bakımından erkeklerle aynı teraziye koymuyordu. Bu şekilde bir bakış açısının Kur'an'a yansımış olması tabii karşılanmalıdır. Dikkatli bir bakış, erkeğin ve kadının mirastaki hisselerini belirleyen ayetlerin, özellikle geleneksel yaklaşımlarda cinsiyet farklılığını esas alan bir zeminde değerlendirildiğini göstermeye yeterlidir. Bu yaklaşımlarda yukarıda meali verilen Nisa suresinin 11. ayetinin başında, ölenin erkek ve kız çocuğu olduğunda onların mirastan alacakları hisseyi belirleyen "Allah size, çocuklarınız hakkında erkeğe, kadının payının iki misli (miras vermenizi) tavsiye eder..." ifadesi, konu ile ilgili bütün diğer ayetler bütünlük içerisinde ele alınıp değerlendirilmeksizin erkek ve kadının mirasçı olduğu her yerde uygulanması gerekli tek değişmez bir kural gibi algılanmıştır"
Doç Dr. Talip Özdeş hocanın vurgusu benim de başta yazdığım; "kadının toplumsal gelire katkısı" vurgusu miras konusundaki adaletin sağlanması açısından yeterlidir.
Bu gün eğer aileler fakir değilse erkek ve kız çocukları en az yirmi beş yaşlarına kadar ailelerinin gelirlerinden faydalanmaktadır. Genel olarak erkek kardeşlerimiz aile ekonomisine ek bir gelir getirmemektedir. Dolayısıyla ata binmeyen, kılıç kuşanmayan, ok atmayan ve ganimet getirmeyen erkek kardeşlerimizle miras hakkımız eşittir.
Bacılar mirasta eşitliğiniz ananızın ak sütü gibi helaldir.
Hacer Aydın - Haber 7
