Mehdî ve Mehdî Olmasının Alameti
Sünen kitaplarındaki Mehdî hadisleri, insanlar arasına yaygın olmakla birlikte zayıf olanı, sahih veya hasen olanı da vardır. Bizim bu bahisteki dayanağımız, hadis âlimlerinin belirttiği sahih ve hasen kısmından olan hadislerdir.
Ümmü Seleme (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Mehdî, kızım Fatıma’nın soyundan, benim Ehl-i Beytimdendir’ buyurdu.”
Ebu Davud 4284
Abdullah ibni Mesud (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Dünyada sadece bir gün kalsa, Allah o günü uzatır. Nihayet o gün benim Ehl-i Beytimden adı adıma, babasının adı babamın adına uyan bir adamı gönderir. O adam, yeryüzünü, zulüm ve haksızlıkla dolduğu gibi adalet ve doğrulukla doldurur’ buyurdu.”
Ebu Davud 4282
Ali (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Zamandan sadece bir gün kalsa da, Allah, Ehl-i Beytimden bir adamı gönderir. Yeryüzü zulümle dolduğu gibi o da adaletle doldurur’ buyurdu.”
Ebu Davud 4283
Abdullah ibni Mesud (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ehl-i Beytimden ismi ismime uyan bir adam hükümran olmadan dünya gitmez, o, yok olmaz!’ buyurdu.”
İbni Hibban 6824
O halde Mehdî, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in Ehl-i Beytindendir. Adı Muhammed bin Abdullah’tır. Ali (Radiyallahu Anh)’ın oğullarından Hasan’ın mı? Yoksa Hüseyin’in mi? Soyundan geldiği bilinmemektedir! Bu konudaki rivayetler sahih değildir!
Şeyhü’l-İslam ibni Teymiyye, bu konudaki Ali (Radiyallahu Anh)’dan gelen bir esere dayanarak Mehdî’nin Hasan (Radiyallahu Anh)’ın soyundan geldiği görüşünü tercih etmiştir. Ancak allâme muhaddis Muhammed Nâsıruddin el-Albânî (Rahmetullahi Aleyh), bu eserin zayıf olduğunu belirtmiştir!
Mişkatu’l-Mesabih 5462
Mehdî Aleyhisselam’ın Yaratılış Vasıfları ve Halifeliğinin Süresi
Mehdî’nin yaratılış vasıflarına gelince, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bunu şöyle bildirmiştir:
‘Mehdî bendendir. Alnı geniş, burnu ince uzun, ortası biraz yüksekçedir. Yedi sene hükmeder. Yeryüzü zulüm ve zulmetle dolduğu gibi o da adalet ve doğrulukla doldurur.’
Ebu Davud 4285
Yönetim süresi, geçen hadiste belirtilmiştir. Ancak başka bir nakilde, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in şöyle buyurduğu bildirilmiştir:
‘Siz yeryüzünü zulüm ve haksızlıkla dolduracaksınız! Yeryüzü zulüm ve haksızlıkla dolduktan sonra Allah, benden ismi benim ismim, babasının ismi babamın ismine uygun olan bir adamı gönderir. O adam yeryüzünü adalet ve doğrulukla doldurur. Sizin aranızda yedi ya da sekiz çok çok dokuz yıl kalır!’
Taberani Evsad 8321, Albânî Sahiha 1529
Mehdî’nin arkasında İsa (Aleyhisselam) namaz kılacaktır. Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘İmamınız sizden olduğu halde İsa sizin aranıza indiği vakit haliniz nice olur?’ buyurdu.”
Yine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Bizden birinin arkasında İsa namaz kılacaktır!’ buyurdu.”
Müslim 155/245
Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ümmetimden bir grup kıyamet gününe kadar hak üzere savaşarak muzaffer olmaya devam edecektir. Nihayet Meryem oğlu İsa iner ve Müslümanların emîri ona:
−Gel bize namaz kıldır, der.
Bunun üzerine İsa:
−Hayır, Allah’ın bu ümmete ikramı olarak sizin bir kısmınız diğer kısmınız üzere emîrlersiniz der’ buyurdu.”
Müslim 156/247
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in buyurduğu ile kastedilen Mehdî (Aleyhisselam)’dır.
Başka bir rivayette de Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ümmetimin ahir vaktinde bir halife olacak. Taksim ederken malı saymayacak, avuç avuç saçacak’ buyrulmuştur.
Müslim 2913/67
Diğer bir rivayette Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
‘Sizin halifelerinizden bir halife malı saymayacak, avuç avuç saçacak.’
Müslim 2914/67
Bu hadis başka bir şeye delalet etse de, Mehdî (Aleyhisselam)’ın zamanında fetihlerin ve ganimetlerin çok olacağına, Müslümanlar ile düşmanları arasında çok savaşlar olacağına da işaret eder.
Mehdî Aleyhisselam’ın İlk Ortaya Çıkması
Mehdî (Aleyhisselam)’ın ortaya çıkmasının başlangıcı, ümmete komutan olmaya hazırlanması ve bu iş için uygun olmasıyla başlar. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyuruyor:
‘Mehdî bizden, Ehl-i Beyttendir. Allah onu bir gece salih kılar.’
İbni Mace 4085
Yani Allah onu İslam ümmetine komutanlık yapmaya uygun hale getirir. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) onu:
‘Onların imamı salih bir adamdır’ ifadesiyle salih olmakla sıfatlamıştır.
Mehdî (Aleyhisselam)’ın varlığı ve kişiliği o zamanın idarecilerine belli olur. Bundan sonra Mehdî (Aleyhisselam) bir takım insanlarla beraber Beytullah’a sığınmak için Mekke’ye kaçar. Onların ne hazırlığı, ne sayıca çokluğu ne de kuvvetleri vardır. Onların arkasından onları öldürmek ve onlardan kurtulmak için bir ordu gönderilir. Bunun delili, Ümmü Seleme (Radiyallahu Anha)’dan rivayet edilen hadistir:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Bir kimse Kâbe’ye sığınır. Müteakiben ona bir ordu gönderilir. Bu ordu, Beyda mevkiine geldiği vakit toptan yere batırılır!’ buyurdu.
Ben:
−Ya Rasulallah! Onların yaptıklarını kerih gören ne olacak? diye sordum.
Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘O da onlarla beraber yere batırılır! Ancak o, kıyamet günü niyeti üzerine diriltilir!’ buyurdu.”
Müslim 2882
Hafsa (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Mehdî’ye karşı savaşmak için bir ordu Kâbe’ye yönelecektir! Nihayet onlar Beyda mevkiine geldikleri vakit orta kısımları yere batırılır. Önde gidenler arkadakilere nida ederler, sonra hepsi yere batırılır. Artık kaçıp da onlardan haber verecek olandan başka kimse kurtulamaz!’ buyurdu.”
Müslim 2883
Yusuf bin Mahik (Radiyallahu Anh)’ın rivayetinde, hadis, şu lafızla nakledilmiştir:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Şu Kâbe’ye kendilerini himaye edecek kimseleri, kendilerini koruyacak nüfus sayıları, harp hazırlık ve malzemeleri olmayan bir kavim sığınacaktır! Onlara karşı bir ordu gönderilir. Onlar Beyda mevkiine geldikleri vakit yere batırılırlar!’ buyurdu.”
Yusuf bin Mahik (Radiyallahu Anh) dedi ki:
“O günlerde Şam ordusu Mekke’ye doğru yürümekteydi. Abdullah bin Safvan şöyle dedi:
−Dikkat edin, Allah’a yemin ediyorum, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in haber verdiği ordu bu ordu değildir!”
Müslim 2883
Abdullah bin Zübeyir (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Aişe validemiz (Radiyallahu Anha) şöyle anlatıyor:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) uyurken irkilip sıçradı.
Biz:
−Ya Rasulallah! Hiç yapmadığın bir şeyi uykunda yaptın, dedik.
Bunun üzerine şöyle buyurdu:
−‘Hayret! Ümmetimden bir takım insanlar Kâbe’ye sığınmış, Kureyş’ten bir adam için Kâbe’ye yöneliyorlar. Onlar Beyda mevkiine geldiklerinde yere batırıldılar!’
Biz:
−Ya Rasulallah! Muhakkak yol birçok insanı bir araya toplayabilir, dedik.
Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘Evet, onların arasında bilerek gelenler, zorlanarak getirilenler ve onlardan olmayan diğer yolcular da vardır. Bunların hepsi tek yerde helak olurlar. Değişik yerlerden çıkarılırlar. Allah, onları niyetlerine göre diriltir’ buyurdu.”
Müslim 2884
Bu ordu, Mehdî (Aleyhisselam)’ın arkasından, ondan ve onun yanında bulunan mü’minlerden kurtulmak için gönderilen ordudur. Mehdî (Aleyhisselam) ve beraberindeki mü’minler Kâbe’ye mülteci olarak sığınırlar. Bu ordu, Beyda mevkiinde toptan yere batırılırlar. Bu, Medine civarındaki Beyda mevkiidir. Burası Zulhuleyfe’nin arkasındaki bölgedir. Mekke cihetindeki tepeliklerdir. Yani kurak arazidir.
Ümmü Seleme (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ümmetimden bir taife yere batırılır! Onlar bir adama gönderilirler. O adam Mekke’ye gelir. Allah o kimseyi onlardan korur ve onlar yere batırılırlar! Onların helak olma yerleri aynı, çıkış yerleri değişiktir. Onlardan zorlanıp da istemeyerek gelen vardır’ buyurdu.”
Albânî Sahiha 1926
Ka’ka bin Ebi Hadred Eslemi’nin hanımı şöyle demiştir:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i minber üzerinde:
‘Ey insanlar! Yakınlarda yere batırılmış bir ordu duyarsanız, kıyametin gölgesi düşmüştür!’ buyururken işittim.”
Albânî Sahiha 1355
Beyda mevkiinde yere batırılma olayından sonra Mehdî (Aleyhisselam)’a Müslümanların halifesi olarak biat edilir. Mehdî (Aleyhisselam), Müslümanlarla beraber Allah yolunda cihad eder. Nebilik yolu üzere hilafet olur. İsa (Aleyhisselam) ininceye kadar Müslümanlarla düşmanları arasında savaş olur.
Sünen kitaplarındaki Mehdî hadisleri, insanlar arasına yaygın olmakla birlikte zayıf olanı, sahih veya hasen olanı da vardır. Bizim bu bahisteki dayanağımız, hadis âlimlerinin belirttiği sahih ve hasen kısmından olan hadislerdir.
Ümmü Seleme (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Mehdî, kızım Fatıma’nın soyundan, benim Ehl-i Beytimdendir’ buyurdu.”
Ebu Davud 4284
Abdullah ibni Mesud (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Dünyada sadece bir gün kalsa, Allah o günü uzatır. Nihayet o gün benim Ehl-i Beytimden adı adıma, babasının adı babamın adına uyan bir adamı gönderir. O adam, yeryüzünü, zulüm ve haksızlıkla dolduğu gibi adalet ve doğrulukla doldurur’ buyurdu.”
Ebu Davud 4282
Ali (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Zamandan sadece bir gün kalsa da, Allah, Ehl-i Beytimden bir adamı gönderir. Yeryüzü zulümle dolduğu gibi o da adaletle doldurur’ buyurdu.”
Ebu Davud 4283
Abdullah ibni Mesud (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ehl-i Beytimden ismi ismime uyan bir adam hükümran olmadan dünya gitmez, o, yok olmaz!’ buyurdu.”
İbni Hibban 6824
O halde Mehdî, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in Ehl-i Beytindendir. Adı Muhammed bin Abdullah’tır. Ali (Radiyallahu Anh)’ın oğullarından Hasan’ın mı? Yoksa Hüseyin’in mi? Soyundan geldiği bilinmemektedir! Bu konudaki rivayetler sahih değildir!
Şeyhü’l-İslam ibni Teymiyye, bu konudaki Ali (Radiyallahu Anh)’dan gelen bir esere dayanarak Mehdî’nin Hasan (Radiyallahu Anh)’ın soyundan geldiği görüşünü tercih etmiştir. Ancak allâme muhaddis Muhammed Nâsıruddin el-Albânî (Rahmetullahi Aleyh), bu eserin zayıf olduğunu belirtmiştir!
Mişkatu’l-Mesabih 5462
Mehdî Aleyhisselam’ın Yaratılış Vasıfları ve Halifeliğinin Süresi
Mehdî’nin yaratılış vasıflarına gelince, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bunu şöyle bildirmiştir:
‘Mehdî bendendir. Alnı geniş, burnu ince uzun, ortası biraz yüksekçedir. Yedi sene hükmeder. Yeryüzü zulüm ve zulmetle dolduğu gibi o da adalet ve doğrulukla doldurur.’
Ebu Davud 4285
Yönetim süresi, geçen hadiste belirtilmiştir. Ancak başka bir nakilde, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in şöyle buyurduğu bildirilmiştir:
‘Siz yeryüzünü zulüm ve haksızlıkla dolduracaksınız! Yeryüzü zulüm ve haksızlıkla dolduktan sonra Allah, benden ismi benim ismim, babasının ismi babamın ismine uygun olan bir adamı gönderir. O adam yeryüzünü adalet ve doğrulukla doldurur. Sizin aranızda yedi ya da sekiz çok çok dokuz yıl kalır!’
Taberani Evsad 8321, Albânî Sahiha 1529
Mehdî’nin arkasında İsa (Aleyhisselam) namaz kılacaktır. Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘İmamınız sizden olduğu halde İsa sizin aranıza indiği vakit haliniz nice olur?’ buyurdu.”
Yine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Bizden birinin arkasında İsa namaz kılacaktır!’ buyurdu.”
Müslim 155/245
Cabir bin Abdullah (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ümmetimden bir grup kıyamet gününe kadar hak üzere savaşarak muzaffer olmaya devam edecektir. Nihayet Meryem oğlu İsa iner ve Müslümanların emîri ona:
−Gel bize namaz kıldır, der.
Bunun üzerine İsa:
−Hayır, Allah’ın bu ümmete ikramı olarak sizin bir kısmınız diğer kısmınız üzere emîrlersiniz der’ buyurdu.”
Müslim 156/247
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in buyurduğu ile kastedilen Mehdî (Aleyhisselam)’dır.
Başka bir rivayette de Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ümmetimin ahir vaktinde bir halife olacak. Taksim ederken malı saymayacak, avuç avuç saçacak’ buyrulmuştur.
Müslim 2913/67
Diğer bir rivayette Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
‘Sizin halifelerinizden bir halife malı saymayacak, avuç avuç saçacak.’
Müslim 2914/67
Bu hadis başka bir şeye delalet etse de, Mehdî (Aleyhisselam)’ın zamanında fetihlerin ve ganimetlerin çok olacağına, Müslümanlar ile düşmanları arasında çok savaşlar olacağına da işaret eder.
Mehdî Aleyhisselam’ın İlk Ortaya Çıkması
Mehdî (Aleyhisselam)’ın ortaya çıkmasının başlangıcı, ümmete komutan olmaya hazırlanması ve bu iş için uygun olmasıyla başlar. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyuruyor:
‘Mehdî bizden, Ehl-i Beyttendir. Allah onu bir gece salih kılar.’
İbni Mace 4085
Yani Allah onu İslam ümmetine komutanlık yapmaya uygun hale getirir. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) onu:
‘Onların imamı salih bir adamdır’ ifadesiyle salih olmakla sıfatlamıştır.
Mehdî (Aleyhisselam)’ın varlığı ve kişiliği o zamanın idarecilerine belli olur. Bundan sonra Mehdî (Aleyhisselam) bir takım insanlarla beraber Beytullah’a sığınmak için Mekke’ye kaçar. Onların ne hazırlığı, ne sayıca çokluğu ne de kuvvetleri vardır. Onların arkasından onları öldürmek ve onlardan kurtulmak için bir ordu gönderilir. Bunun delili, Ümmü Seleme (Radiyallahu Anha)’dan rivayet edilen hadistir:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Bir kimse Kâbe’ye sığınır. Müteakiben ona bir ordu gönderilir. Bu ordu, Beyda mevkiine geldiği vakit toptan yere batırılır!’ buyurdu.
Ben:
−Ya Rasulallah! Onların yaptıklarını kerih gören ne olacak? diye sordum.
Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘O da onlarla beraber yere batırılır! Ancak o, kıyamet günü niyeti üzerine diriltilir!’ buyurdu.”
Müslim 2882
Hafsa (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Mehdî’ye karşı savaşmak için bir ordu Kâbe’ye yönelecektir! Nihayet onlar Beyda mevkiine geldikleri vakit orta kısımları yere batırılır. Önde gidenler arkadakilere nida ederler, sonra hepsi yere batırılır. Artık kaçıp da onlardan haber verecek olandan başka kimse kurtulamaz!’ buyurdu.”
Müslim 2883
Yusuf bin Mahik (Radiyallahu Anh)’ın rivayetinde, hadis, şu lafızla nakledilmiştir:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Şu Kâbe’ye kendilerini himaye edecek kimseleri, kendilerini koruyacak nüfus sayıları, harp hazırlık ve malzemeleri olmayan bir kavim sığınacaktır! Onlara karşı bir ordu gönderilir. Onlar Beyda mevkiine geldikleri vakit yere batırılırlar!’ buyurdu.”
Yusuf bin Mahik (Radiyallahu Anh) dedi ki:
“O günlerde Şam ordusu Mekke’ye doğru yürümekteydi. Abdullah bin Safvan şöyle dedi:
−Dikkat edin, Allah’a yemin ediyorum, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in haber verdiği ordu bu ordu değildir!”
Müslim 2883
Abdullah bin Zübeyir (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:
“Aişe validemiz (Radiyallahu Anha) şöyle anlatıyor:
Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) uyurken irkilip sıçradı.
Biz:
−Ya Rasulallah! Hiç yapmadığın bir şeyi uykunda yaptın, dedik.
Bunun üzerine şöyle buyurdu:
−‘Hayret! Ümmetimden bir takım insanlar Kâbe’ye sığınmış, Kureyş’ten bir adam için Kâbe’ye yöneliyorlar. Onlar Beyda mevkiine geldiklerinde yere batırıldılar!’
Biz:
−Ya Rasulallah! Muhakkak yol birçok insanı bir araya toplayabilir, dedik.
Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
−‘Evet, onların arasında bilerek gelenler, zorlanarak getirilenler ve onlardan olmayan diğer yolcular da vardır. Bunların hepsi tek yerde helak olurlar. Değişik yerlerden çıkarılırlar. Allah, onları niyetlerine göre diriltir’ buyurdu.”
Müslim 2884
Bu ordu, Mehdî (Aleyhisselam)’ın arkasından, ondan ve onun yanında bulunan mü’minlerden kurtulmak için gönderilen ordudur. Mehdî (Aleyhisselam) ve beraberindeki mü’minler Kâbe’ye mülteci olarak sığınırlar. Bu ordu, Beyda mevkiinde toptan yere batırılırlar. Bu, Medine civarındaki Beyda mevkiidir. Burası Zulhuleyfe’nin arkasındaki bölgedir. Mekke cihetindeki tepeliklerdir. Yani kurak arazidir.
Ümmü Seleme (Radiyallahu Anha) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
‘Ümmetimden bir taife yere batırılır! Onlar bir adama gönderilirler. O adam Mekke’ye gelir. Allah o kimseyi onlardan korur ve onlar yere batırılırlar! Onların helak olma yerleri aynı, çıkış yerleri değişiktir. Onlardan zorlanıp da istemeyerek gelen vardır’ buyurdu.”
Albânî Sahiha 1926
Ka’ka bin Ebi Hadred Eslemi’nin hanımı şöyle demiştir:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i minber üzerinde:
‘Ey insanlar! Yakınlarda yere batırılmış bir ordu duyarsanız, kıyametin gölgesi düşmüştür!’ buyururken işittim.”
Albânî Sahiha 1355
Beyda mevkiinde yere batırılma olayından sonra Mehdî (Aleyhisselam)’a Müslümanların halifesi olarak biat edilir. Mehdî (Aleyhisselam), Müslümanlarla beraber Allah yolunda cihad eder. Nebilik yolu üzere hilafet olur. İsa (Aleyhisselam) ininceye kadar Müslümanlarla düşmanları arasında savaş olur.