Âleykum selam we rahmetullahi we berakatuh ;
Hanefi mezhebinde gusul için yıkanması gereken (tüm beden ve ağız , burun) peşi peşine (bir anda) ve sırasıyla yapması farz değildir. Veya bedeninin bir kısmını yıkarken ara vermek zorunda kalsa ya da bir kısmını veya yıkanmamış bir uzvu kalmış olsa, daha sonraki vakitlerde yıkamadığını hatırlamış olsa, sadece orayı yıkayarak guslunu tamamlamış olur. Bu süre zarfında namaz vs kılmış ise yeniden iade etmesi gerekir.
Diğer (cumhur) mezheblere göre fasıla verildiği için gusul geçersizdir, yeniden gusul abdesti alması gerekir.
Mezheblere Göre Guslun Farzlarının Özeti:
Hanefî mezhebi: Gusulde on bir şey farzdır:
Ağzın ve burnun yıkanması, bedenin bir defa yıkanması. Bir özre mebni sünnet olmamış kimsenin gulfesini (sünnette kesilecek yerinin içerisini) -açılmasında zorluk yoksa- yıkaması, göbeğin yıkanması, kapanmamış küpe deliğinin yıkanması, diplerine su ulaştığı takdirde kadının örülmüş saçının iç tarafının yıkanması, sakalın, bıyığın altındaki tenin yıkanması, kaşların yıkanması, fercin dış tarafının yıkanması. Ancak esah olan görüşe göre gulfenin iç tarafının yıkanması mendub olup vacib değildir.
Mâlikî mezhebi: Guslün farzları beştir:
Gusül farzına veya hadesi gidermeye veya yasaklanmış bir şeyin mubah olmasına yapılacak ilk işle birlikte niyet etmek. Bunu da kalbinde guslün farzını eda etmeye niyet ederek yahut büyük hadesi gidermeye veya cunubluğu kaldırmaya niyet ederek veya büyük hades dolayısıyla yapılması yasaklanmış şeylerin yapılmasına veya namazı mubah kılmaya niyet ederek yapar. Hatırlar ve abdestte olduğu gibi gücü yeterse, muvalât (organların peş peşe yıkanması) vucudun dış tarafının bütünüyle su ile yıkanması, suyu döktükten sonra ve bez parçası ile dahi olsa vücudun ovulması, saçların, el ve ayak parmaklarının hilâllenmesi.
Şafiî mezhebi: Guslun vâcibleri üçtür:
Niyet, varsa necasetin giderilmesi, görünen tenin üzerine veya ten üzerinde bulunan saçlara ve saçların altlarına varıncaya kadar suyun dökülmesi. Bundan fazlası ise sünnettir.
Hanbelî mezhebi: Guslun vâcibleri:
Şayet varsa vucudundaki necaseti veya bunun dışında suyun tene ulaşmasını engelleyen maddeleri gidermek, niyet etmek, besmele çekmek. Ağzı ve burun dahil, bütün vücudunu yıkamak. Gusulde de abdestte olduğu gibi, mazmaza ve istinşak vâcibdir. Saçının dışını da içini de yıkaması erkek ve kadın için, saçı uzun olsun veya olmasın vacibtir. Bununla birlikte ay başı ve lohusalık sebebiyle gusletmek gerektiğinde saçın çözülmesi de gerekir. Ancak diplerine suyun ulaşması hâlinde, sadece cünüplük dolayısıyla gusletmek gerektiğinde saçın çözülmesine gerek yoktur.
Sünnet olmamış kimsenin gulfe üstündeki derileri açmak mümkün olduğu takdirde, yıkaması vâcibdir. Aynı şekilde yüzük ve benzeri şeylerin altının da yıkanması vacibdir. Altına suyun vardığından emin olmak için yüzük oynatılır. Diğer taraftan kadın def-i hacet için oturduğu vakit fecrinden görünen kısmını yıkar. Çünkü bu da dıştan görünen bedenin diğer kısımları hükmündedir. îç kısımlarının yıkanması ise vacib değildir. Gözün iç tarafının yıkanması da vacib değildir. Hatta zarar tehlikesi olmasa da müstehap bile değildir. Abdest azalarında tertib de muvalât da vacib değildir. Çünkü gusul her ikisinin yerine geçmektedir ve her ikisi de içice girmiş birer ibadettir; dolayısıyla küçüğün hükmü sakıt olmuştur. Hacc'edenin umre ziyaretini de yapmış olması gibi. Eğer suyun bütün vücuduna vardığından emin olursa veya galib zann ile buna hükmederse, ovalaması da vacib değildir.
