RESULULLAH S.A.V DÖNEMİNDE HADİSLERİN YAZILDIĞI
بسم الله الرحمن الرحيم
“ … Abdullah İbnu Amr el As r.a der ki : Ben Peygamber s.a.v'den işittiğim şeyleri ezberlemek arzusuyla yazıyordum. Kureyş beni bundan menederek :
- Sen Resûlullah s.a.v’den her duyduğunu yazıyorsun, halbuki Resûlul-lah s.a.v de bir insandır, öfke ve rıza, her iki hâlde de konuşur, dediler. Bunun üzerine yazmaktan vazgeçtim. Ancak durumu da Peygamber s.a.v'e arzettim. Resûlullah s.a.v parmağıyla mübârek ağızlarına işâret buyurarak :
- Yaz, Nefsimi elinde tutan Allah'a kasem ederimki, buradan haktan başka bir şey çıkmaz. “
EBU DAVUD : 4.C3646.N – DARİMİ : 1.C.490.N – HAKİM : 1 / 105 – AHMED : 2 / 193 – 6520 – 6816 – İBNİ EBİ ŞEYBE MUSANNEF : 6 / 229 – HATİBUL BAĞDADİ TAKYİDUL İLİM : 74.S – ALBANİ S.CAMİ : 1196
“ … Ebu Hureyre r.a dan. Dedi ki : Ensardan bir adam Peygamberin mec-lisinde oturur, ondan hadis dinler ve hoşuna giderdi. Fakat ezberleyemezdi. Resulullah s.a.v’e bu durumdan yakındı ve :
- Ya Rasulallah ! senden hadis dinliyorum, hoşuma gidiyor fakat ezberleyemiyorum, dedi. Bunun üzerine Allah resulü s.a.v :
- Elinden istifade et, diyerek yazmaya işaret etti. “
TİRMİZİ : 4.C.2803.N – AHMED : 2 / 12 – 192 – BEYHAKİ MEDHAL : 418 / 9 - HATİBUL BAĞDADİ TAKYİDUL İLİM : 67.S
“ … Rafi bin el Hadic r.a dan. O şöyle dedi : Ben Allah Resulü s.a.v’e :
- Ya Rasulallah ! biz senden çok şeyler işitiyoruz ; onları yazalım mı ? diye sordum. Resulullah s.a.v : Yazınız, sakıncası yoktur, buyurdular. “
SUYUTİ TEDRİBU’R RAVİ : 286.S
“ … Ebu Hureyre r.a dan. Dedi ki : Mekke fethedildiği zaman Resulullah s.a.v ayağa kalktı, fetih hutbesini zikretti. Aslen Yemenli olan, kendisine Ebu Şah denilen bir kimse :
- Ey Allah’ın Resulü ! bu hutbeyi bana yazın, dedi. Bunun üzerine Allah resulü s.a.v : Hutbeyi Ebu Şah’a yazınız, dedi. “
BUHARİ : 1.C.265.S – EBU DAVUD : 4.C.3649.N
“ … Abdullah İbnu Amr r.a der ki : Bir ara biz Peygamber s.a.v'in yanında yazıyorduk. Derken Resulullah s.a.v’e : iki şehirden hangisi, Kostantiniye mi yoksa Rumiyye mi daha önce fethedilecek ? diye soruldu da, Peygamber s.a.v şöyle buyurdu : Hayır ! doğrusu Hırakliyusun şehri daha evvel fethedilecek. “
DARİMİ : 1.C.492.N – AHMED : 2 / 176 – 6607.N – EL ALBANİ S.SAHİHA : 1 / 121 - HAKİM : SAHİH DİYOR VE ZEHEBİ DE BUNA MUVAFAKAT EDİYOR.
“ … Ebu Hureyre radıyallahu anh şöyle buyurur : Peygamber s.a.v'den çok hadîs bilmede Abdullah İbnu Amr hâriç, bana yetişen yoktur. O, beni geçer, zira o yazardı, ben ise yazmazdım ".
BUHARİ : 1.C.267.S – TİRMİZİ : 4.C.2805.N – DARİMİ : 1.C.489.N
“ … Şa’bi den ; o da Ebu Cuhayfe’den haber verdi. O şöyle demiştir : Ben Ali’ye : sizin yanınızda bir kitap veya yazılmış bir şey var mıdır ?. Ali r.a : Hayır, biz de Allah’ın kitabından ve bir de müslümana verilen anlayıştan başka bir şey yoktur. Bir de şu sahifenin içindeki vardır, cevabını verdi. Ebu Cuhayfe dedi ki : Ben : Peki, bu sahifenin içinde ne var ? diye sorunca : Onun içinde diyetin, esiri kurtarmanın ve bir kafire bedel bir müslümanın öldürülmeyeceğinin hükmü vardır, dedi. “
BUHARİ : 1.C.264.S
“ … Ebu İbni Malik ve Abdullah ibn Amr r.a dan. Resulullah s.a.v şöyle dedi : İlmi yazarak kaydediniz. “
CAMİU’S SAĞİR : 3.C.2942.N – CAMİU’L BEYANİL İLM : 1 / 72
“ … Ebu Hureyre r.a, tereddüt ettiği bir hadisi şerif hakkında Fadl bin Hasan bin Amr bin Umeyye ye : Eğer sen bunu benden işittinse, onun mutlaka ben de yazılısı vardır, diyerek içinde Resulullah s.a.v’in bir çok hadisleri yazılı kitapta onu bulup göstermiştir. “
HAKİM : 3 / 511
Allah resulü s.a.v’in dilinden hadislerin yazılmasını yasaklayan Müslim’de zikredilen bir hadisinin dışında sahih bir hadis yoktur…Ama sahih olmayan bir çok rivayet vardır.
Müslim’de zikredilen bu yasağa dair hadis ise, - İlim ehlinin de dediği gibi – islamın bidayetinde olan bir yasaktı… Nedeni ise Kur’anla karışmaması içindi… Ama daha sonra – biraz önceki hadislerde de anlatıldığı gibi – hadis-lerin yazılmasına izin verilmiştir…
“ … Ebu Sa'îdu el-Hudrî r.a dan. Peygamber s.a.v şöyle söyledi : Benden Kur'ân dışında bir şey yazmayın. Kim benden, Kur'ân'dan başka bir şey yazdı ise onu imha etsin. Ama benden rivayet edebilirsiniz, bunda bir mahzur yok. Ancak, kim bilerek bana yalan nisbet ederse ateşteki yerini hazırlasın. “
MÜSLİM : 8.C.3004.N – AHMED : 3 / 12 – 21 – 39 – HAKİM : 1 / 127
İbnu’l Cevzi Telbisu İblis’te şöyle der : “ …… Sünnete gelince, Resulullah s.a.v islamın ilk zamanlarında insanların yalnız Kur’anı yazmalarına müsaade ederek ; Benden Kur'ân dışında bir şey yazmayın, buyurdular. Hadisler çoğalıp sahabe tarafından az sayıda öğrenildiğini görünce kendilerine yazmak için izin vererek : Elinden istifade et … Yazınız, sakıncası yoktur …. İlmi yazarak kaydediniz…. buyurmuşlardır.
TELBİSU İBLİS : 326.S
DERLEYEN
TACUDDİN EL - BAYBURDİ
بسم الله الرحمن الرحيم
“ … Abdullah İbnu Amr el As r.a der ki : Ben Peygamber s.a.v'den işittiğim şeyleri ezberlemek arzusuyla yazıyordum. Kureyş beni bundan menederek :
- Sen Resûlullah s.a.v’den her duyduğunu yazıyorsun, halbuki Resûlul-lah s.a.v de bir insandır, öfke ve rıza, her iki hâlde de konuşur, dediler. Bunun üzerine yazmaktan vazgeçtim. Ancak durumu da Peygamber s.a.v'e arzettim. Resûlullah s.a.v parmağıyla mübârek ağızlarına işâret buyurarak :
- Yaz, Nefsimi elinde tutan Allah'a kasem ederimki, buradan haktan başka bir şey çıkmaz. “
EBU DAVUD : 4.C3646.N – DARİMİ : 1.C.490.N – HAKİM : 1 / 105 – AHMED : 2 / 193 – 6520 – 6816 – İBNİ EBİ ŞEYBE MUSANNEF : 6 / 229 – HATİBUL BAĞDADİ TAKYİDUL İLİM : 74.S – ALBANİ S.CAMİ : 1196
“ … Ebu Hureyre r.a dan. Dedi ki : Ensardan bir adam Peygamberin mec-lisinde oturur, ondan hadis dinler ve hoşuna giderdi. Fakat ezberleyemezdi. Resulullah s.a.v’e bu durumdan yakındı ve :
- Ya Rasulallah ! senden hadis dinliyorum, hoşuma gidiyor fakat ezberleyemiyorum, dedi. Bunun üzerine Allah resulü s.a.v :
- Elinden istifade et, diyerek yazmaya işaret etti. “
TİRMİZİ : 4.C.2803.N – AHMED : 2 / 12 – 192 – BEYHAKİ MEDHAL : 418 / 9 - HATİBUL BAĞDADİ TAKYİDUL İLİM : 67.S
“ … Rafi bin el Hadic r.a dan. O şöyle dedi : Ben Allah Resulü s.a.v’e :
- Ya Rasulallah ! biz senden çok şeyler işitiyoruz ; onları yazalım mı ? diye sordum. Resulullah s.a.v : Yazınız, sakıncası yoktur, buyurdular. “
SUYUTİ TEDRİBU’R RAVİ : 286.S
“ … Ebu Hureyre r.a dan. Dedi ki : Mekke fethedildiği zaman Resulullah s.a.v ayağa kalktı, fetih hutbesini zikretti. Aslen Yemenli olan, kendisine Ebu Şah denilen bir kimse :
- Ey Allah’ın Resulü ! bu hutbeyi bana yazın, dedi. Bunun üzerine Allah resulü s.a.v : Hutbeyi Ebu Şah’a yazınız, dedi. “
BUHARİ : 1.C.265.S – EBU DAVUD : 4.C.3649.N
“ … Abdullah İbnu Amr r.a der ki : Bir ara biz Peygamber s.a.v'in yanında yazıyorduk. Derken Resulullah s.a.v’e : iki şehirden hangisi, Kostantiniye mi yoksa Rumiyye mi daha önce fethedilecek ? diye soruldu da, Peygamber s.a.v şöyle buyurdu : Hayır ! doğrusu Hırakliyusun şehri daha evvel fethedilecek. “
DARİMİ : 1.C.492.N – AHMED : 2 / 176 – 6607.N – EL ALBANİ S.SAHİHA : 1 / 121 - HAKİM : SAHİH DİYOR VE ZEHEBİ DE BUNA MUVAFAKAT EDİYOR.
“ … Ebu Hureyre radıyallahu anh şöyle buyurur : Peygamber s.a.v'den çok hadîs bilmede Abdullah İbnu Amr hâriç, bana yetişen yoktur. O, beni geçer, zira o yazardı, ben ise yazmazdım ".
BUHARİ : 1.C.267.S – TİRMİZİ : 4.C.2805.N – DARİMİ : 1.C.489.N
“ … Şa’bi den ; o da Ebu Cuhayfe’den haber verdi. O şöyle demiştir : Ben Ali’ye : sizin yanınızda bir kitap veya yazılmış bir şey var mıdır ?. Ali r.a : Hayır, biz de Allah’ın kitabından ve bir de müslümana verilen anlayıştan başka bir şey yoktur. Bir de şu sahifenin içindeki vardır, cevabını verdi. Ebu Cuhayfe dedi ki : Ben : Peki, bu sahifenin içinde ne var ? diye sorunca : Onun içinde diyetin, esiri kurtarmanın ve bir kafire bedel bir müslümanın öldürülmeyeceğinin hükmü vardır, dedi. “
BUHARİ : 1.C.264.S
“ … Ebu İbni Malik ve Abdullah ibn Amr r.a dan. Resulullah s.a.v şöyle dedi : İlmi yazarak kaydediniz. “
CAMİU’S SAĞİR : 3.C.2942.N – CAMİU’L BEYANİL İLM : 1 / 72
“ … Ebu Hureyre r.a, tereddüt ettiği bir hadisi şerif hakkında Fadl bin Hasan bin Amr bin Umeyye ye : Eğer sen bunu benden işittinse, onun mutlaka ben de yazılısı vardır, diyerek içinde Resulullah s.a.v’in bir çok hadisleri yazılı kitapta onu bulup göstermiştir. “
HAKİM : 3 / 511
Allah resulü s.a.v’in dilinden hadislerin yazılmasını yasaklayan Müslim’de zikredilen bir hadisinin dışında sahih bir hadis yoktur…Ama sahih olmayan bir çok rivayet vardır.
Müslim’de zikredilen bu yasağa dair hadis ise, - İlim ehlinin de dediği gibi – islamın bidayetinde olan bir yasaktı… Nedeni ise Kur’anla karışmaması içindi… Ama daha sonra – biraz önceki hadislerde de anlatıldığı gibi – hadis-lerin yazılmasına izin verilmiştir…
“ … Ebu Sa'îdu el-Hudrî r.a dan. Peygamber s.a.v şöyle söyledi : Benden Kur'ân dışında bir şey yazmayın. Kim benden, Kur'ân'dan başka bir şey yazdı ise onu imha etsin. Ama benden rivayet edebilirsiniz, bunda bir mahzur yok. Ancak, kim bilerek bana yalan nisbet ederse ateşteki yerini hazırlasın. “
MÜSLİM : 8.C.3004.N – AHMED : 3 / 12 – 21 – 39 – HAKİM : 1 / 127
İbnu’l Cevzi Telbisu İblis’te şöyle der : “ …… Sünnete gelince, Resulullah s.a.v islamın ilk zamanlarında insanların yalnız Kur’anı yazmalarına müsaade ederek ; Benden Kur'ân dışında bir şey yazmayın, buyurdular. Hadisler çoğalıp sahabe tarafından az sayıda öğrenildiğini görünce kendilerine yazmak için izin vererek : Elinden istifade et … Yazınız, sakıncası yoktur …. İlmi yazarak kaydediniz…. buyurmuşlardır.
TELBİSU İBLİS : 326.S
DERLEYEN
TACUDDİN EL - BAYBURDİ
