Neler yeni
İslami Forum, Dini Forum, islami site, islami sohbet, radyo, islami bilgiler

İslam-tr.org'a hoş geldiniz! Hemen üye olun ve kendi konularınızı, düşüncelerinizi paylaşarak bu platforma katılın. Oturum açtıktan sonra, İslam dini, tarih ve güncel konularla ilgili paylaşımlarda bulunabilirsiniz.

Aynı Mescitte Tekrar Cemaatle Namaz Kılmak - Hakkında -

T Çevrimdışı

Talha bin Asım et-Turkî

Sen neden korkuyorsun ölmek varken kaderde?!.
İslam-TR Üyesi
السلام عليكم ورحمة الله وبركاته

Lütfen yazının tamamını sabırla okuyun.

el-Fıkhu'l-Müyesser fi Dav'i'l-Kitabi ve's-Sünne (Sahife 119):
Altıncı Mesele: Aynı mescitte tekrar cemaatle namaz kılmak

Bazı kimseler mescidin bilinen imamı ile birlikte cemaate yetişemeyecek olup da namazı kaçıracak olurlarsa aynı mescidde ikinci bir cemaat olarak namaz kılmaları sahihtir. Çünkü Nebi sallallahu aleyhive sellem'in "Bir adamın bir başkasıyla namaz kılması, tek başına namaz kılmasından daha güzeldir..." (Ebu Davud, 554; Nesai, 2/104; Ahmed, 5/140; Hakim, 1/247. Hakim "sahih olduğunu belirtmiştir. İbn Hacer, et-Telhisu'l-Habir, 2/26'da İbnu's-Seken, el-Ukayli, Hakim ve İbnu'l-Medini'nin bu hadisi "sahih" kabul ettiklerini belirtmiştir.) hadisinin genel ifadesi bunu gerektirmektedir. Ayrıca Nebi sallallahu aleyhi ve sellem'in, cemaatle kılınan namaz tamamlandıktan sonra mescide gelen adam için "Kim buna tasaddukta bulunarak onunla birlikte namaz kılar." buyurması üzerine oradakilerden birinin kalkıp o adamla beraber namaz kılması (Tirmizi, 220; Ahmed, 3/5. Tirmizi "hasen" kaydıyla; Elbani, Sahihu't-Tirmizi, 182'de "sahih" olduğunu söylemiştir.) hadisinden de bu anlaşılmaktadır.

Aynı şekilde eğer mescid, çarşıda, pazarda, yol üzerinde veya benzeri bir yerde olan bir mescitse, o mescidde tekrar cemaatle namaz kılmakta sakınca yoktur. Özellikle de o mescidin belli bir imamı yoksa ve çarşı pazardakilerin ve gidip gelenin girip çıktığı bir mescitse...

Ama şayet mescitte her zaman ve sürekli olarak iki veya daha fazla cemaat oluşuyorsa ve insanlar bunu bir gelenek haline getirirlerse bu caiz değildir. Çünkü böyle bir uygulama Nebi sallallahu aleyhi ve sellem ve ashabı zamanında bilinmemektedir. Ayrıca böyle bir uygulama, söz birliğini dağıtır, düzenli bir şekilde namazı kıldıran bir imamla asıl cemaate katılmakta tembelliğe ve gevşekliğe sebep olur. Belki de bu namazı ilk vaktinde kılmayıp geciktirmeye dahi sebep olabilir.

İsmail Ahmed et-Tahran, Karşılaştırmalı Dört Mezhep Fıkhı (Sahife 130):
Cemaatle İlgili Genel Hükümler
...
5- Yanlız başına veya cemaatle bir namazı kıldıktan sonra bir camiye gelen birisinin onlarla da namaz kılması müstehaptır. Kıldığı ikinci namazkendisi için nafile olur veya kaza namazına niyet ederse kaza namazı kılmış olur. Aynı namazı tekrar kılması ve bu şekilde niyet etmesi mekruhtur. Çünkü Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: "Bir namazı aynı gün içinde iki kez kımayın." (Ebu Davud, 491; Ahmed 4752. Elbani, Sahih-i Ebu Davud (1/115)'te bu hadisin hasen olduğunu söylemiştir.)

Sorularla İslamiyet Sitesi'nden:
Değerli kardeşimiz;
Namazını kılan kişinin; rastladığı bir cemaate tekrar katılıp onlarla namaz kılması konusunda iki durum söz konusudur. Bunlar:

1. Namazını daha önce tek başına kılmış olabilir.

2. Namazını daha önce cemaatla kılmış olabilir.

Tek başına namaz kıldıktan sonra bir cemaate yetişen kişi onlara uyarak yeniden kılar mı?

Yezid b.el-Esved'den (ra); rivayet edildiğine göre,Peygamber Efendimiz namaz kıldırdıktan sonra, iki kişinin mescidin bir köşesinde namaz kılmayıp oturduklarını gördü. Onlara neden cemaatle beraber namaz kılmadıklarını sorunca, "Biz evimizde kıldık" dediler. Bunun üzerine Resûlullah (asm) "Böyle yapmayınız. Sizden biri evinde namazı kılıp sonra da imamı namaz kılmamış bir halde bulursa onunla birlikte yine kılsın. Çünkü o kendisi için nafile olur" buyurdu. (Ebu Davud, Salat, Salat, 575; Tirmizî, salât 49; Nesâî, imame 54; Dârimî, salât 97; Ahmed b. Hanbel, 4/161)

Diğer bir rivayete göre, Mihcen (ra), Peygamber efendimizle beraber bir meclisteydi. Bu esnada namaz için kamet getirildi. Allah'ın elçisi (asm) kalktı ve namaz kıldıktan sonra aynı yere döndü. Mihcen orada olduğu halde onunla beraber namaz kılmamıştı. Allah'ın elçisi (asm) ona: İnsanlarla beraber namaz kılmaktan seni alıkoyan nedir? Sen Müslüman olmadın mı? dedi. Mihcen, bilakis Müslümanım ya Rasulallah! Fakat ben namazımı (evde) ailemle kılmıştım, deyince, Peygamberimiz, ona şöyle buyurdu:

(Mescide, cemaate) geldiğinde önceden namaz kılmış olsan bile insanlarla beraber tekrar namaz kıl! (Nesai 857, Muvatta, Cemaatle Namaz 8)

Şevkânî Neylü'l-Evtâr'da bu iki namazdan hangisinin farz hangisinin nafile olduğu hususunda ihtilâf bulunduğunu söyleyerek bu ihtilafları şu şekilde sıralar:

Haris, Evzâî, Şâfiîlerden bazılarına göre birincisi tek olarak, ikincisi cemaatle kılınmışsa, farz sonradan kılınandır. Hanefî, Şafiilerin cumhuru ve (Mugnî'nin ifadesine göre) Hanbelîlere göre önce kılınan, farz yerine geçer. Şâfiîlerden bazıları, bu iki namazdan hangisi daha kâmil ise farzdır, derken, bazıları da farzın hangisi olduğu belli değildir, Allah dilediğini farz, dilediğini nafile sayar, görüşündedirler.

Bu hadisin zahirinden anlaşılmaktadır ki, kişi hangi namaz olursa olsun, bir namazı tek başına kılar da sonradan cemaate tesadüf ederse, o cemaate iştirak eder. Zira Hadis mutlaktır, herhangi bir namaza işaret edilmediği gibi, hiç bir namaz istisna da edilmemiştir. Hattâbî'nin bildirdiğine göre Hasan, Zührî, Ahmed, İshak ve Şafiî'nin görüşleri bu merkezdedir. Neha'î ve Evzâî'ye göre akşam ve sabah namazları kılınmışsa sonraki cemaate iştirak edilmez, diğerlerinde iştirak edilir. Mâlik ve Sevrî ise, akşam namazından sonra, tekrar cemaate uymanın mekruh olduğunu söylerler.

Hanefîlere göre sabah, ikindi ve akşam namazlarından birini tek olarak kılan bir kimse, sonra bir cemaate tesadüf ederse o cemaate iştirak edemez, diğer namazlarda nafile olarak iştirak edebilir. Dârekutnî'nin İbn Ömer'den rivayet ettiği bir hadiste Resûlullah (asm) "Evinde namaz kıldığın zaman cemaate rastlarsan, akşam ve sabahın dışındakileri tekrar kıl" buyurur. Bu hadis-i şerif ile Hz. Peygamber’in (asm) sabah namazından sonra güneş doğuncaya kadar, ikindiden sonra da güneş batıncaya kadar nafile, kılmaktan men etmesi (Buhari, Mevakitü’s- Salat, 30; Ebu Davud, İlim 13) Hanefîlerin görüşünü teyid etmektedir.

Cemaatla namaz kıldıktan sonra başka bir cemaate yetişen kişi yeniden kılar mı?

Süleyman b. Yesâr demiştir ki; Belât'a İbn Ömer'in yanına geldim. Onlar namaz kılıyorlardı. İbn Ömer'e: Onlarla birlikte namaz kılmıyor musun?" dedim. Ben namazımı kıldım. Resûlullah’ın (asm) "Bir namazı bir günde iki defa kılmayınız" buyurduğunu duydum, dedi. (Ebu Davud, Salat, 579)

Anlaşıldığı üzere Süleyman b. Yesâr, Belât denilen yere vardığında, o muhitin ahâlisi namaz kılmakta oldukları halde İbn Ömer (r.a.) namaza iştirak etmeyip bir kenarda oturmakta imiş. Süleyman b. Yesâr bu durumu yadırgayıp niçin onlarla namaza durmadığını sormuş; o da soruyu Hz. Peygamber’den (asm) “Bir günde bir namazı iki kere kılmayınız" hadisiyle cevaplandırmıştır.

İlk bakışta bu hadisle, bir önceki hadisler arasında bir çelişki varlığı zannedilmektedir. Çünkü o hadislerde, evinde namazını kılan kişi bir cemaate eriştiği takdirde, cemaatle birlikte namaz kılmaya teşvik etmektedir. Bu hadis ise, bir namazın aynı günde iki defa kılınamayacağını ifâde etmektedir. Varlığı zannedilen bu çelişki şu şekilde giderilebilir:

Önceki hadislerdeki; cemaate erişildiği zaman kılınacak olan ikinci namaz, kılınmış olan farz namaz değil, nafiledir. Gelen kişi, insanlar namaz kılarken oturmamak ve elde edemediği cemaat sevabına nail olmak için na¬maza durur. Bu kıldığı ikinci namazı nafile olur. Bu hadiste men edilen ise, aynı farz namazı, farz niyetiyle iki defa kılmaktır.

Üzerinde durduğumuz hadisdeki ikinci namazı, farz niyetiyle kayıtlamadan mutlak olarak anlamak da mümkündür. O zaman, bu hadisin, önceki konuda geçen ve evinde namazını kıldığı halde, yetiştiği cemaate uymaya teşvik eden hadislerle tahsis edildiğini söylemek gerekir. O zaman yasak başka birşey için olur ki o da; önceden kılmış olduğu bir namazı tek başına yeniden kılmanın yasaklanmasıdır.

İbn Hacer şöyle der: "Namazını kılıp da, tek başına onu iade etmek isteyenin namazı bize göre caiz olmaz. Çünkü esas olan; namzı yeniden kılmanın caiz olmayışıdır. Ancak hakkında delil olan yerlerde iade caizdir. Delil de, sadece cemaatle iade konusunda söylenmiştir."

Farz namazını cemaatle kılan kişinin, ikinci bir cemaate rastladığı zaman onlarla birlikte namaza durup duramayacağı konusunda mezhepler farklı görüştedirler.

Mâlikilere göre; Namazını cemaatle kılmış olan kimse, aynı vakitte başka bir cemaate uyamaz. Bunlar; "Mescide gelip de insanları namaz kılar gördüğünde, namazını kılmış da olsan onlarla birlikte kıl!" manasındaki hadisi, vakit namazını tek başına kılmış olması haline yorumlamışlardır.

Hanbelîler; vakit namazını ister cemaatle, ister tek başına kılmış olsun yetiştiği cemaatle tekrar namaz kılmanın cevazına kaildirler.

Şafiîlere göre de; her hâlü kârda ikince cemaate uyup namaz kılmak müstehaptır.

Hanefîlere göre; evinde tek başına namazını kılan kişi öğle ve yatsı namazını bilâhere rastladığı cemaatle birlikte kılar, diğerlerini kılmaz. Bu namazları cemaatle kılmış olan kişinin daha sonra ikinci bir cemaate yetişmesi halinde onlarla birlikte bir daha kılıp kılmayacağı konusunda Hanefilerin görüşünü tesbit edemedik. (bk. (bk. Vehbe Zuhayli, İslam Fıkhı Ansiklopedisi, Cemaatle Namaz Kılma Bölümü; Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Şamil Yayınları: 2/411-415)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Ulaşabildiğim İlgili Hadisler:
(1) Ebu Zer (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu:

‘Namazları geciktiren veya namazları kendi vaktinden çıkartıp öldüren emirler olduğu zaman senin halin nasıldır?’

Bana neyi emredersin? dedim.

Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘Namazları vaktinde kıl! Kıldığın namazı onlarla beraber idrak edersen, tekrar kıl, çünkü bu senin için bir nafile olur!’ buyurdu.”

Müslim 648/238, Ebu Davud 431, Nesei 858, Tirmizi 176, Darimi 1/279, Tayalisi 454, Abdurrezzak 3781, 3782, Tabarani Mucemu’l-Kebir 1633, Beyhaki 3/128, Begavi 293, Ahmed 5/159, 169

(2) Abdullah ibni Mesud (Radiyallahu Anh) şöyle dedi:

“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

‘Namazları vaktinin dışında kılan topluluklara erişmeniz mümkündür. Öyle topluluklara erişirseniz, namazlarınızı bildiğiniz vaktinde evlerinizde kılınız! Sonra bu namazları onlarla kılınız ve bunu nafile sayınız!’ buyurdu.”

İbni Mace 1255, Nesei 778, İbni Huzeyme 1640, Ahmed 3601, Albânî Cami 5086

İsmail Ahmed et-Tahran, Karşılaştırmalı Dört Mezhep Fıkhı (Sahife 110, 111, 112):
namaz (1).jpg


namaz (2).jpg


namaz (3).jpg

السلام عليكم ورحمة الله وبركاته
 
Üst Ana Sayfa Alt